فشار خون بالا در دوران بارداری

ابتلا به فشار خون بالا در دوران بارداری یکی از مشکلاتی است که بسیاری از پزشکان و مادران را در این دوران نگران می کند. فشار خون بالا در دوران بارداری می تواند خطرات و مشکلاتی را هم برای مادر و هم جنین به همراه داشته باشد. اما باید گفت این مشکل تنها محدود به دوران بارداری نمی شود.

فشار خون بالا می تواند باعث بروز مشکلاتی در حین و حتی بعد از زایمان نیز شود. اما خبر خوب این است که فشار خون بالا در دوران بارداری قابل پیشگیری و درمان است. پس با این مقاله در بانک پزشکی ایرانمدبانک تا انتها همراه باشید.

فشار خون بالا در بسیاری از کشورها میان زنان باردار شایع است و می تواند در یک مورد از میان هر 12 تا 17 حاملگی در بین زنان 22 تا 43 سال رخ دهد. به طور کلی فشار خون بالا در دوران بارداری شایع تر هم شده است.

اما با این وجود، با کنترل درست و به موقع فشار خون و حفظ آن در حد طبیعی و نرمال شما و کودکتان می توانید از خطرات این بیماری محفوظ بمانید.

مهمترین کار این است که اگر سابقه فشار خون بالا دارید حتما پیش از بارداری با یک پزشک متخصص در این خصوص مشورت کنید تا راهکارهای مناسب برای حفظ و کنترل فشار خون در دوران بارداری به شما بدهد. چرا که درمان فشار خون بالا قبل، حین و بعد از بارداری بسیار مهم است.

عوارض فشار خون بالا در دوران بارداری چیست؟

متاسفانه فشار خون بالا در دوران بارداری می تواند عوارض زیادی را هم برای مادر و هم برای نوزاد به همراه داشته باشد که این عوارض شامل موارد زیر است:

برای مادر می تواند منجر به پره اکلامپسی شود. پره اکلامپسی فشار خون بالا و آسیب کبدی یا کلیوی ناشی از آن است که پس از هفته 20 بارداری در زنان رخ می دهد. هر چند که نادر است اما پره اکلامپسی ممکن است پس از زایمان (اغلب 48 ساعت) نیز اتفاق بیفتد که به این حالت پره اکلامپسی پس از زایمان گفته می شود.

از دیگر موارد اکلامپسی است. اکلامپسی شروع جدید تشنج یا کما در یک خانم باردار مبتلا به پره اکلامپسی است. این تشنج ها به بیماری های مغزی موجود مربوط نیستند.

وقوع سکته مغزی نیز یکی دیگر از خطرات ناشی از فشار خون بالا در دوران بارداری است که در صورت بروز مشکلات خاص خود را به همراه خواهد داشت. به همین جهت در چنین مواردی که مادر با هر یک از مشکلات بیان شده مواجه شود، نیاز به القای زایمان (دادن دارو برای شروع درد زایمان) و جدا شدن جفت از دیواره رحم خواهد بود.

یکی از خطرات فشار خون بالای مادر برای کودک، زایمان زودرس است. زایمانی که قبل از 37 هفته بارداری اتفاق می افتد و وزن نوزاد پایین تر از حد طبیعی و معمولی است.

فشار خون بالای مادر از آن جهت برای کودک مشکل ساز است که نمی تواند اکسیژن و مواد مغذی کافی را برای رشد نوزاد به او برساند. به همین دلیل مادر ممکن است مجبور باشد کودک را زود به دنیا آورد.

اگر قبل، حین یا بعد از بارداری فشار خون بالا داشتید چه کاری باید انجام دهید؟

قبل از بارداری

پیش از بارداری برای آن برنامه ریزی کنید و حتما در خصوص موارد زیر با پزشک متخصص زنان خود صحبت کنید.

به عنوان مثال، اگر هر نوع داروی خاصی مصرف می کنید پزشک خود را از آن مطلع سازید. آن ها می توانند در صورت نیاز داروهایی را برای شما تجویز کنند که مصرف آن ها در دوران بارداری بی خطر باشد.

بسیاری از مادران به غلط فک می کنند که دوران بارداری یا پیش از آن یعنی استراحت مطلق و خوردن هر نوع ماده غذایی که هوس کردند. اما باید گفت که یکی از راه های کنترل فشار خون بالا در دوران بارداری حفظ وزن سالم از طریق تغذیه مناسب و فعالیت بدنی منظم است.

در دوران بارداری

در دوران بارداری حتما مرتب به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید و بررسی و آزمایشات لازم را در نوبت های منظم انجام دهید.

در خصوص هر دارویی که مصرف می کنید با پزشک متخصص خود صحبت کرده و از بی خطر بودن آن اطمینان حاصل کنید. مصرف هر نوع دارو حتی داروهای بدون نسخه را به هیچ عنوان خودسرانه و بدون توصیه و تجویز پزشک آغاز نکنید.

فشار خون خود را به طور مرتب در خانه با دستگاه های فشار خون خانگی چک کنید. اگر فشار خون بالاتر از حد معمول بود یا علائمی از پره اکلامپسی را در خود مشاهده کردید، با پزشک خود تماس بگیرید. در خصوص تهیه دستگاه فشار خون خانگی نیز می توانید با پزشک خود مشورت کنید.

علاوه بر این، همچنان به انتخاب غذاهای سالم و حفظ وزن سالم ادامه دهید تا خطر ابتلا به فشار خون بالا در دوران بارداری در شما کاهش پیدا کند.

بعد از بارداری

به احساس خود پس از زایمان توجه کنید. اگر دچار فشار خون بالا در دوران بارداری باشید، خطر سکته مغزی و سایر مشکلات پس از زایمان بیشتر است.

اگر علائم پره اکلامپسی بعد از زایمان را دارید، بلافاصله با پزشک خود یا اورژانس (115) تماس بگیرید. چرا که ممکن است به مراقبت های پزشکی فوری نیاز داشته باشید.

انواع فشار خون بالا قبل، در حین و بعد از دوران بارداری کدامند؟

پزشک شما برای تشخیص یا خطر ابتلا به فشار خون بالا در دوران بارداری به دنبال یافتن شرایط زیر است:

فشار خون مزمن

فشار خون مزمن به معنای فشار خون بالا قبل از بارداری یا قبل از هفته بیستم بارداری است. زنانی که فشار خون مزمن دارند نیز می توانند در سه ماهه دوم یا سوم بارداری دچار پره اکلامپسی شوند.

فشار خون حاملگی

این وضعیت زمانی اتفاق می افتد که تنها فشار خون بالا داشته باشید و پروتئین در ادرار یا سایر مشکلات قلبی یا کلیوی در شما وجود نداشته باشد. این مورد به طور معمول پس از 20 هفته بارداری یا نزدیک به زایمان تشخیص داده می شود.

فشار خون حاملگی معمولاً پس از زایمان از بین می رود. با این وجود، برخی از زنان مبتلا به فشار خون حاملگی بیشتر در معرض خطر ابتلا به فشار خون مزمن در آینده هستند.

پره اکلامپسی / اکلامپسی

پره اکلامپسی زمانی اتفاق می افتد که خانمی که قبلاً فشار خون طبیعی داشته پس از 20 هفته بارداری ناگهان دچار فشار خون و پروتئین در ادرار یا سایر مشکلات می شود. زنانی که فشار خون مزمن دارند نیز می توانند دچار پره اکلامپسی شوند.

پره اکلامپسی تقریبا می تواند در یک مورد از هر 25 بارداری رخ دهد. برخی از زنان مبتلا به پره اکلامپسی می توانند دچار تشنج شوند. این حالت اکلامپسی نامیده می شود که یک وضعیت اورژانسی محسوب می شود.

علائم پره اکلامپسی

علائم پره اکلامپسی شامل موارد زیر است:

• سردردی که از بین نخواهد رفت
• تغییراتی در بینایی، از جمله تاری دید، دیدن لکه ها یا تغییر بینایی
• درد در ناحیه فوقانی معده
• حالت تهوع یا استفراغ
• تورم صورت یا دست ها
• افزایش ناگهانی وزن
• مشکل تنفس

بعضی از خانم ها هیچ علائمی از پره اکلامپسی ندارند، به همین دلیل این امر بسیار ضروری است که مرتبا در دوران بارداری و پس از آن تحت مراقبت پزشک متخصص باشند.

چه کسانی بیشتر در خطر ابتلا به پره اکلامپسی در دوران بارداری هستند؟

در موارد زیر شما بیشتر در خطر ابتلا به پره اکلامپسی در دوران بارداری قرار خواهید داشت:

• اولین بارداری باشد.
• در حاملگی قبلی دچار پره اکلامپسی شده باشید.
• دچار فشار خون بالا (طولانی مدت) مزمن، بیماری مزمن کلیه یا هر دو باشید.
• سابقه ترومبوفیلیا (بیماری که خطر لخته شدن خون را افزایش می دهد) داشته باشید.
• چند قلو باردار هستید.
• با استفاده از لقاح آزمایشگاهی باردار شدید.
• سابقه خانوادگی پره اکلامپسی دارید.
• مبتلا به دیابت نوع 1 یا 2 هستید.
• اضافه وزن دارید.
• به لوپوس (یک بیماری خود ایمنی) مبتلا هستید.
• یا اینکه سن شما بالای 40 سال است.

در موارد نادر، پره اکلامپسی می تواند بعد از زایمان شما اتفاق بیفتد. این یک بیماری جدی است که به عنوان پره اکلامپسی پس از زایمان شناخته می شود. و ممکن است در زنان بدون سابقه بیماری در دوران بارداری نیز رخ دهد.

علائم پره اکلامپسی پس از زایمان شبیه علائم پره اکلامپسی در دوران بارداری است. پره اکلامپسی پس از زایمان معمولاً طی 48 ساعت پس از زایمان تشخیص داده می شود اما ممکن است تا 6 هفته بعد نیز اتفاق بیفتد.

در صورت مشاهده علائم پره اکلامپسی پس از زایمان، به پزشک خود اطلاع دهید یا بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید. بنابراین، فشار خون بالا در دوران بارداری می تواند بسیار خطرناک هم برای مادر و هم برای نوزاد باشد.

به همین دلیل حتما قبل، حین و بعد از بارداری با پزشک متخصص در ارتباط بوده و آزمایشات و کارهای لازم جهت جلوگیری از بروز این مشکل یا کنترل آن را انجام دهید.

برای اطلاعات بیشتر در خصوص فشار خون بالا ، علائم و روش های درمانی آن می توانید مقاله ی فشار خون بالا چیست؟ را بخوانید.

منبع

https://www.cdc.gov/bloodpressure/
pregnancy.htm